[85] La philosophie linguistique de l’illuminisme
[1] Sami Frashëri, Shqipëria ç’ka qënë, ç’është e ç’do të bëhetë. Mendime për shpëtimin e mëmëdheut nga rreziket që e kanë rrethuarë. «Drita-, Boucareste, 1899; «Rilindja», Prishtinë, 1978, p. 36.
[2] Spiro Dine, Valët e detit, Sofia, 1908, p. 2 et 187.
[3] Thimi Mitko, Bëleta Shqypëtare, Alexandrie 1878. La préface: Mbledhës të hershëm të folklorit shqiptar (1635-1912), II, Institut du Folkore, Tirana 1961, p. 12.
[4] «Shqipëria» 2 août 1897: Mendimi politik e shoqëror i Rilindjes kombëtare shqiptare, 1, (1879-1908), préparé pour presse par Zihni Haskaj, Institut de l’Histoire et de Linguistique, p. 234-235.
[5] Jaiii Vreto, Vepra të zgjedhura, Recueilli et préparé par Alfred Uçi, Shtëpia botuese e librit politik, Tirana, 1973, p. 196.
[6] Giuseppe Jubany, Raccolta di canti popolari e rapsodie di poemi albanesi. Tradotti nell’idioma italiano, Trieste, 18V1 ; Vepra të zgjedhura, réunis et publiés sous le soin de Jup Kastrati, «Naim Frashëri», Tirana, 1966, p. 66.
[7] Cité d’après: Jup Kastrati, Lufta per njësimin e alfabetii shqip ne vitet 1878-1905, dans le recueil Alfabeti i gjuhës shqipe dhe Kongresi i Manastirit, Instituti i Historisë — Instituai i Gjuhësisë e i Letërsisë, Tirana, 1972, p. 86.
[8] Androkli Kostalari, Gjuha e sotme letrare dhe disa problème themelore të drejtshkrimit të saj, Instituti i G juhësisë dhe i Letërsisë Tirana, 1973, p. 22.
[9] Jani Vreto, Për të vërtetënë dhe për shkronjënë e së vërtetësë, in «Dituria», 1885, nr. 9, p. 131.
[10] Voir: Dhimitër S. Shuteriqi, Nëpër shekujt letrarë, «Naim Frashëri», Tirana, 1973, p. 137.
[11] Ibid, p. 178.
[12] Jani Vreto, Për zgjedhjen e të folit ndê të kthyerë, in «Drita» 1884, nr. 1, p. 2.
[13] Voir: Buletin për Shkencat Shoqërare, Tirana, 1954, nr. Il, p. 114-116; cité d’après: Androkli Kostallari, Gjuha e sotme letrare dhe disa problème themelore të drejtshkrimit të saj, p. 21.
[14] Lekë Gruda, Themeli i gjuhës letrare, in «Albania-, 1905, nr. 2, p. 47-50; Alfabeti i gjuhës shqipe dhe Kongresi i Manastirit, p. 84.
[15] Asdren, Çështja e alfabetit, in Albania 1905, nr. 4; Vepra, IV, Rilindja, Prishtinë 1971, p. 180.
[16] Hilë Mosi. Parathënie, in Dija 1907; p. 4-5; cité d’après: Vepra të zgjedhura, III, «Rilindja», Prishtinë, 1972, p. 117-118.
[17] Dok Sula (Aleksandër Xhuvani), Per themelim të një gjuhe letrëtare, in Albania 1905, nr. 11; cité d’après: Mendimi politik e shoqëror i Rilindjes kombëtare shqipiare, I, (1879-1908), p. 283.
[18] Ibid, p. 284-285.
[19] E Parathënme mbi djelmt e rinj shqipëtarë, in: Myslim Islami, Naum Bredhi — Veqilharxhi ideologu i pare i Rilindjes shqiptare, «8 nëntori», Tirana, 1977, p. 135.
[20] Zef Jubani, Historia e jetës dhe veprave të Gjergj Kastriotit, emnue prej Osmanllive Skanderbeg, i pari ndër zotnij të shqiptarisë. Qysh ne mot 1441. En manuscrit. Cité d’après: Vepra të zgjedhura. Réunis et présentés sous le soin de Jup Kastrati, «Naim Frashëri», Tirana, 1966, p. 51.
[21] Thimi Mitko, Bëleta shqypëtare, Alexandri, 1878. Parathënia e glosarit, p. 191 cité d’après: Qemal Haxhihasani, Thimi Mitko (1820-1890), Shtëpia Botuese «Naim Frashëri», Tirana, 1962, p. 67-68.
[22] Gavril Dara i Riu, Kënga e sprasme e Balës. Parathënie të Arbëreshëvet, «Arbri i 'Ri», 1887; cite d’après: Gavril Dara (i Riu), «Kënga e sprasme e Balës. Adapté en langue contemporaine et préparé pour les élèves des. écoles secondaires par Sh(aban) Demiraj, Drejtoria e Botimeve Shkollore, Tirana, 1965, p. 21.
[23] Jani Vreto, Mendime mbi shkrimin e gjuhës shqipe. Dorëshkrim greqisht, Përkthimi i N. Çanit; Vepra të zgjedhura, Mbledhur dhe pregatitur nga A(lfred) Uçi. Shtëpia botuese e librit politik, Tiranë, 1973, p. 262.
[24] E parathënme mbi djelmt e rij shqipëtarë, në librin: Myslim Islami, Naum Bredhi Veqilharxhi ideologu i pare i Rilindjes shqiptare. «8 Nëntori», Tirana. 1977, p. 135, 136.
[25] Jani Vreto, Për zgjedhën e të folit ndë të kthyerë, in «Drita» 1884, nr. I, p. 2-3, cité d’après Vepra të zgjedhura, p. 65.
[26] Naim Frashëri. Histori e Shqipërisë, «Mbrothësia», Sophia 1899, p. 36.
[27] Voir: Jup Kastrati, Naimi për gjuhën shqipe, in «Studime filologjike», 1971, nr. 3, p. 115-116.
[28] Shahin Kolonja, Qeveria turke dhe shqiptarët (en turque) in «Drita» 5/18.II.1904. cité d'après: Mendimi politik e shoqëror i Rilindjes Kombëtare shqiptare I. Recueil d’articles de la presse. Préparés par Zihni Haskaj, Institut de l’Histoire et de la Linguistique. Tirana 1971, p. 274.
[29] L(ekë) Gruda, Fjalorth Skqyp-frangjisht e Frangjisht-shqyp des mots nouveaux. La préface, Naples 1906, cité d’après: Vepra te zgjedhura. Réunis, rédigés et munis d'une préface par Mark Gurakuqi, «Naim Frashëri», Tirana 1961, p. 224..